زنجیره سرد واکسن

هدف از “زنجیره سرد” واکسن حفظ کیفیت محصول از زمان تولید تا تجویز در محدوده دمایی توصیه شده WHO است. استفاده از زنجیره سرد و تجهیزات نظارت بر دما و تعمیر و نگهداری اولیه تجهیزات زنجیره سرد را پوشش می دهد. این ماژول محدوده موجود تجهیزات دارای صلاحیت قبلی WHO را در زمان انتشار شرح می دهد. اطلاعات به روز در مورد تجهیزات از پیش واجد شرایط در وب سایت ایمنی کیفیت عملکرد WHO (PQS) موجود است. برخی از شکل های موجود در این ماژول تجهیزات تولید کنندگان خاص را نشان می دهد. این فقط برای اهداف توضیحی است و تأیید رسمی WHO از این محصولات را نشان نمی دهد.

انواع زنجیره سرد

زنجیره سرد به انواع مختلفی از تجهیزات برای ذخیره واکسن ها در محدوده دمایی مورد نیاز نیاز دارد.

ابتدایی (ملی): از اتاق های سرد یا فریزر ، یخچال، جعبه سرد برای حمل و نقل استفاده می کند.

متوسط (استان): از اتاق های سرد و فریزر ، یخچال و جعبه سرد برای حمل و نقل استفاده می کند.

محیطی (مرکز بهداشتی): بسته به ظرفیت مورد نیاز، عموماً به یخچال ، جعبه های سرد و حامل واکسن نیاز دارند. در برخی کشورها ممکن است از جعبه های سرد به تنهایی برای جلسات ایمن سازی ماهانه یا هفتگی استفاده شود. تجهیزات زنجیره سرد مورد استفاده برای برنامه‌های ایمن‌سازی در هر سطحی باید با مشخصات فنی مربوطه مطابق با استاندارد باشند.  این استاندارها باید همگام با پیش ‌صلاحیت سازمان جهانی بهداشت یا طبق تعریف مقامات نظارتی ملی مطابقت قرار گیرد.

 یخچال و فریزر

یخچال های مراکز بهداشتی ممکن است با برق، انرژی خورشیدی یا گاز (یا نفت سفید) تغذیه شوند.  سرد کننده های مرکز بهداشتی باید بر اساس مطمئن ترین منبع تغذیه مورد نیاز برای نگهداری واکسن و بسته آب انتخاب شود.  جدول زیر به طور خلاصه دسته های مختلف یخچال را توضیح می دهد. یخچال های خانگی نمی توانند واکسن ها را در زمان قطع برق بیش از دو ساعت خنک نگه دارند . این واحدها برای نگهداری واکسن ساخته یا طراحی نشده اند به همین دلیل، توسط سازمان جهانی بهداشت توصیه نمی شود. از سال 2009، تمام یخچال‌های باطری خورشیدی و باطری مستقیم به ترموستات‌هایی مجهز شده‌اند که توسط کاربر قابل تنظیم نیستند.  اگر که قطع برق نباشد، دمای این یخچال ها باید همیشه بین +2 تا +8 درجه سانتیگراد باقی بماند. در صورت وجود مشکل مکرر در کنترل دما در این مدل ها، باید با تکنسین یخچال تماس بگیرید.

انواع یخچال های واکسن

جعبه سرد

جعبه سرد عایقی است که واکسن ها را در محدوده دمایی مورد نیاز در طول حمل و نقل نگه می دارد .جعبه‌های سرد را  برای نگهداری واکسن‌ها تا دو روز یا بیشتر در مواقعی که برق در دسترس نیست استفاده می کنند. زمانی که یخچال مرکز بهداشتی از کار افتاده یا به یک ظرف غیرفعال نیاز است از ان، استفاده می کنند .موقع یخ زدایی پس از بسته بندی، جعبه های سرد نباید تا زمانی که واکسن مورد نیاز است باز شوند. “عمر سرد” یک جعبه سرد مدت زمانی است که یک جعبه سرد می تواند دمای زیر C10+ را حفظ کند.  مدل‌های جعبه سرد کنونی، زمانی که در دمای C43 + است ، حداکثر عمر سرد دو تا هفت روز دارند. “عمر خنک” جعبه سرد مدت زمانی است که جعبه سرد بسته می تواند دمای کمتر از C20+ را حفظ کند.

موارد استفاده از جعبه سرد

یک جعبه سرد برای استفاده در سطح مرکز بهداشتی باید بر اساس عوامل زیر انتخاب شود:

• ظرفیت ذخیره سازی واکسن و رقیق کننده مورد نیاز برای دوره عرضه.
• عمر سرد که بستگی به حداکثر زمان نگهداری واکسن ها در جعبه دارد (از جمله زمان حمل و نقل).
• نوع و تعداد بسته های آب طراحی شده متناسب با اندازه جعبه سرد.

جعبه سرد ظرفیت نگهداری واکسن متفاوتی دارد و به تعداد و اندازه های مختلف بستبندی های آب نیاز دارند.  استفاده از تعداد و اندازه صحیح بسته های آب، دقیقاً همانطور که سازنده ظرف مشخص کرده است، مهم است. اگر حامل واکسن خیلی کوچک باشد، می‌توان از جعبه‌های سرد برای حمل واکسن از فروشگاه‌های به مرکز بهداشتی استفاده کرد. جعبه سرد در یک مرکز بهداشتی باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا میزان یک ماهه واکسن را حمل کند.

حامل های واکسن

حامل های واکسن کوچکتر از جعبه های سرد هستند و حمل آن آسان تر است .حامل‌ها دارای عمر سرد بین ۱۸ تا ۵۰ ساعت در دمای C۴۳+ بسته‌های آب خنک بین ۳ تا ۱۸ ساعت هستند.

حامل های واکسن معمولاً برای اهداف زیر استفاده می شوند:

• انتقال واکسن‌ها و رقیق‌کننده‌ها به مکان‌های دسترسی و نگهداری آنها در طول جلسات ایمن‌سازی مرکز بهداشتی.
• برای نگهداری موقت واکسن ها در مواقعی که یخچال مرکز بهداشتی از کار می افتد یا در حال یخ زدایی است

. • انتقال واکسن ماهانه از فروشگاه منطقه به مراکز کوچک

. • حامل های واکسن مورد استفاده در مرکز بهداشتی باید بر اساس عوامل زیر انتخاب شوند:

• نوع و مقدار واکسن ها و رقیق کننده های مورد انتقال.
• زندگی سرد یا خنک مورد نیاز برای طولانی ترین سفرهای برنامه ریزی .

بستبندی های آب

بستبندی های آب ظروف پلاستیکی صاف و ضد نشتی هستند که می توان آنها را با آب لوله کشی پر کرد.  از بستبندی های آب می توان برای پوشش داخل جعبه سرد یا حامل واکسن استفاده می شوند. بستبندی های آب برای نگهداری واکسن ها در محدوده دمایی مورد نیاز در داخل جعبه های سرد استفاده می شود. به منظور محافظت از واکسن ها، استفاده از بستبندی های آب به تعداد صحیح و رعایت دستورالعمل بسیار مهم است. برای اطمینان از عملکرد بهینه، WHO استفاده از بستبندی های آب از پیش واجد شرایط را توصیه می کند.